آشنایی با موزه های جهان

موزۀ ملی مصر

مصر و بقایای باستانی فراعنه به اندازه‌ای شهرت بین‌المللی دارد كه یكی از اصلی‌ترین اهداف گردشگرانی كه به آفریقا می‌روند، بازدید از این كشور به شمار می­آید.

 سال 1835 دولت مصر با تأسیس ادارۀ عتیقه‌جات نگه­داری از آثار باقیمانده از تمدن باستانی این كشور را به صورت علمی آغاز كرد و تقریباً سنگ بنای موزه ملی قاهره نیز در همین زمان گذاشته شد تا این كه به مرور و با انجام اصلاحات آن چیزی كه امروزه شاهد هستیم به عنوان موزه ملی مصر از سال 1900 به وجود آمد.

در این موزه از كمیت آثار و اشیا در حد میلیونی خبری نیست ولی كیفیت و ارزش یكصد و بیست هزار شیء تاریخی به نمایش درآمده در این موزه به اندازه‌ای است كه آن را در رتبه ششم برترین موزه‌های دنیا قرار می‌دهد. این آثار شامل مجسمه‌های باستانی، ابولهول‌ها و هزاران شیء عتیقه دیگر از دوران پیش از تاریخ تا زمان سلطه رومیان است.

وجود اشیای به دست آمده از مقابر فراعنه و اشرافزادگان مصری بویژه آثار به دست آمده از مقبره فرعون توت‌عنخ‌آمون در كنار وجود مومیایی‌های بسیار دیدنی و باستانی، تجربه‌ای شگفت‌انگیز است كه بازدید از این موزه را در ذهن هر گردشگری به عنوان یك تجربه متفاوت ثبت می‌كند.

آشنایی با موزه های جهان

موزه اسمیت سونیان واشنگتن

برای توصیف اهمیت این موزه همین اندازه كافی است كه عنوان شود موزه اسمیت سونیان بزرگ‌ترین مجموعه موزه و مركز پژوهشی در دنیای موزه‌ها به شمار می‌رود. این موزه با دارا بودن 16 گالری و زیرمجموعه، 142 میلیون شیء را به نمایش می‌گذارد.

به تمامی بازدیدكنندگان این موزه توصیه می‌شود برای بازدید از آن حتما خود را برای پیاده روی از صبح تا شب برای بیش از دو روز آماده كرده و همچنین حتما از كفش‌های راحتی استفاده كنند زیرا بازدید از تمام بخش‌های این موزه در یك روز امكان‌پذیر نیست.

بخش‌های مختلف این موزه، طیف وسیعی از علم و هنر را در برمی‌گیرد. برخی از این سالن‌ها عبارتند از: موزه هوا و فضا، موزه هنرهای آفریقا، موزه تئاتر، حیات‌وحش و... بتازگی بخشی مربوط به 11‌سپتامبر و تصاویر و اشیا و مدارك به جای مانده از این رویداد، به موزه اضافه شده است.

آشنایی با موزه های جهان

موزه ‌ریكس ‌آمستردام‌


این موزه با دارابودن مجموعه‌ای بیش از یك میلیون اثر هنری، تاریخی بزرگ‌ترین موزه كشور هلند به شمار می‌رود. شهرت بین‌المللی این موزه بیشتر به دلیل دارا بودن تعداد زیادی از تابلو‌های نقاشی بسیار ارزشمند از هنرمندان نامی و مشهور دنیاست.

برای نمونه در این موزه 20 تابلو از رامبراند به نمایش گذاشته شده است. موزه ریكس ‌سال‌1800 میلادی پایه‌گذاری شد و علاوه بر تابلو‌های نفیس نقاشی، تعداد زیادی از آثار هنری و مجسمه‌های ارزشمند و نفیس قرون وسطی و آثاری از سده‌های 18 و 19 میلادی هلند به نمایش گذاشته شده است. اصلی‌ترین جاذبه گردشگری این موزه تابلوی دیدار شبانه رامبراند است كه در آن با هنرمندی تمام، تعدادی از جنگجویان را به تصویر كشیده است.

آشنایی با موزه های جهان

موزه پرادوی مادرید

اگرچه این موزه مانند سایر موزه‌های پیشین دارای تعداد زیاد و میلیونی آثار ارزشمند نیست ولی می‌توان آن را پربازدیدترین موزه موجود در اسپانیا دانست. بیشترین حجم آثار به‌نمایش درآمده در این موزه به تابلو‌های نقاشی تعلق دارد ولی در كنار این تابلوهای ارزشمند نقاشی، مجموعه‌هایی از سكه، مدال و آثار تزئینی نیز در برابر دید بازدیدكنندگان قرار می‌گیرد.

بین تابلو‌های نقاشی موجود در این موزه آثار مربوط به اسپانیا از نظر تعداد بیشتر از سایر آثار است و در این میان، تعداد زیادی از آثار هنرمندان اسپانیایی مانند گویا، ولاسكوز، موریلو و ال گركو در این موزه گردآوری شده است. در مجموع باارزش‌ترین شیء موجود در این موزه را می‌توان تابلوی ارزشمند سه خوشبخت از روبن دانست. تعداد زیادی از آثار این موزه توسط پادشاه اسپانیا توت تو لئو داوینچی به موزه اهدا شده است.

آشنایی با موزه های جهان

موزه ارمیتاژ سن‌پطرزبورگ

به‌رغم اینكه روسیه در طول تاریخ خود همواره به‌عنوان واحدی مجزا از اروپا عمل كرده و ارتباط فرهنگی این كشور با سایر كشورهای اروپایی، چندان نزدیك و فشرده نبوده، موزه هرمیتاژ در سن‌پطرزبورگ توانسته است بیش از سه میلیون شیء ارزشمند هنری و تاریخی را از سراسر اروپا جمع‌آوری كرده و در مجموعه‌ای بی‌نظیر به نمایش بگذارد. گستره اشیا و آثار به نمایش درآمده در این موزه بسیار وسیع و شامل آثاری از دوران پیش از تاریخ تا قرن بیستم می‌شود.

در این موزه شما می‌توانید آثار ارزشمند هنری ـ تاریخی از كشورهای آلمان، فرانسه، هلند، انگلستان، اطریش، اسپانیا، ایتالیا و روسیه را ببینید كه در این میان، وجود دو اثر اصلی از مجموع 12 اثر باقیمانده از لئوناردو داوینچی، اهمیت بسیاری دارد. از این گذشته موزه هرمیتاژ به دلیل داشتن مجموعه بسیار ارزشمند و غیرقابل قیمت‌گذاری طلا، جواهر و آثار نقره كه هر یك دارای پرداختی هنرمندانه و البته دارای ارزش تاریخی هستند نیز شایان توجه است.

آشنایی با موزه های جهان

موزه بریتانیا
موزه بریتانیا كه سال 1735 تاسیس شده را می‌توان یكی از قدیمی‌ترین موزه‌های دنیا دانست كه البته در گروه بزرگ‌ترین موزه‌های دنیا نیز دسته‌بندی می‌شود. گنجینه هفت میلیون شیء ارزشمند موجود در این موزه كه به صورت چرخشی همواره چهار میلیون قطعه آن به نمایش گذاشته می‌شود، ازجمله ارزشمندترین گنجینه‌های موزه در سطح دنیا به شمار می‌رود.

وجود این طیف وسیع آثار هنری ـ تاریخی سبب شده است تا سالانه بیش از شش میلیون بازدیدكننده به این موزه مراجعه كنند كه در نوع خود آمار قابل توجهی به حساب می‌آید. آثار گوناگون این موزه به اندازه‌ای كامل است كه هر یك از تمدن‌های باستانی مانند مصر، ایران، هند و... دارای سالن‌های مجزایی هستند كه برخی از آثار موجود در آن حتی در موزه‌های كشور اصلی این تمدن‌ها وجود ندارد.

آشنایی با موزه های جهان

موزه لوور

موزه لوور را می‌توان مشهورترین موزه دنیا دانست و بدون تردید وجود نام این موزه در صدر فهرست بهترین موزه‌های دنیا كاملا منطقی و قابل پذیرش است. این موزه در ابتدا قصر یكی از پادشاهان سلسله بوربون‌ها در فرانسه بوده كه در حدود 200 سال پیش به موزه تبدیل شد.

اشیای این موزه از سراسر جهان و مربوط به طیف وسیع زندگی انسان از ابتدایی‌ترین مرحله تمدن تا نیمه‌ابتدایی قرن نوزدهم را شامل می‌شود. تقریبا از هر هنرمند مشهوری كه در دنیا وجود دارد، می‌توان اثری در این موزه پیدا كرد و در این میان، بدون تردید مشهورترین اثر موجود تابلوی مشهور مونالیزا اثر لئوناردو داوینچی است. این جمله در مورد موزه لوور مشهور است كه تنها با دیدن این موزه می‌توان نیمی از آثار هنری تمدن‌های مختلف جهان را دید.

کتاب­ شناسي فارسی موزه داری

۶- انتخاب تجهيزات جديد برای انبارهای موزه ­ها، ترجمة ا. قيطاسی، گزارش ماه نشريه داخلي سازمان ميراث فرهنگی، شمارة 15، تهران: بهمن 1379، صص 24-21.

۷- اهميت نور و اثرات مخرب آن بر روی اشياء موزه، بررسی نور در موزة چهلستون اصفهان، ترجمة ويدا ابيانه، گزارش ماه نشريه داخلي سازمان ميراث فرهنگی، شمارة 26 ، تهران: پاييز 1381، صص 39-38.

۸- ساماران، شارل، روش ­هاي پژوهش در تاريخ؛ موزه­ ها، ترجمه ابوالقاسم بيگناه و ديگران، جلد 3، مشهد:آستان قدس رضوي، 1371.

۹- بهشتي، سيد محمد، معنا و ماهيت موزه،  رواق، شمارۀ 3 ، تابستان1378،ص17.

۱۰- بهرمان، علي­رضا - دکتر رسول وطن­دوست، نقل و انتقال و نمايش آثار حجيم و سنگين موزه­ای، مجموعه

۱۱- مقالات نخستين همايش حفاظت و مرمت آثار تاريخی- فرهنگی، تهران: دانشگاه هنر، 1376،صص 353-348.

۱۲- پدرام، بهنام، موزه در موزه، موزه­ ها ، شمارة 19 و 18 ، تهران: تابستان و پاييز 1376، صص 24-18.

۱۳- پرايس، نيکلاس استانلی، حفاظت و مرمت در کاوش­ های باستان­ شناسی، ترجمة مير محسن موسوی، تهران: دانشگاه هنر، 1377 .

۱۴- پلندرليت، هارولد . ج، حفاظت، نگه­داری و مرمت آثار هنری و تاريخی، ترجمة دکتر رسول وطن­دوست، تهران: دانشگاه هنر ،1376.

موزه داري

موزه داري

 اين علم دو قسمت است.

الف: قسمت تئوري (موزه شناسي) كه تاريخچه پيدايش موزه ها، حكمت موزه در جهان و تمام كارهاي تئوري ديگر راجع به ساختار موزه.

ب: قسمت عملي (موزه نگاري) كه گردآوري اشياء (وظيفه اصلي موزه)، ثبت و ضبط آنها، آماده سازي آنها براي نمايش و ارائه و كارهاي آموزشي و پژوهشي.

طبقه بندي موزه ها

1- طبقه بندي از نظر ساختار موزه ها كه موزه ها را مي­توان به عمومي و اختصاصي تقسيم كرد.

- موزة عمومي كه داراي اشياء و موضوعات مختلف است و عموم مردم به راحتي قادر به استفاده از آن هستند.

- موزة تخصصي كه اشياء تخصصي در آن نگهداري مي­شود و مورد توجه متخصصان آن قرار مي­گيرد، و براي بقيه مردم جذابيت آنچناني ندارد.

2- طبقه­بندي از نظر مخاطب، كه با توجه به شخصيت بازديد كننده و نوع استفاده از موزه تقسيم بندي مي­كنند. مثلاً موزه هاي آموزشي كودكان.

3- طبقه بندي از نظر علمي و نگاه علمي به مجموعه؛ كه بهترين نوع طبقه بندي محسوب مي شود.

4- موزه ها از نظر موقعيت جغرافيا نيز طبقه بندي مي شوند؛ به طور نمونه موزة منطقه­اي كه در شهرستان تشكيل مي شود و از يافته ها بومي و فرهنگ محلي ساخته شده است.

کتاب­ شناسي فارسی موزه داری

               

کتاب­ شناسي فارسی موزه داری( ۱)

1- آ.آلن، دوگلاس، موزه و وظايف آن، ترجمه عبدالرحمن اعتصامي صدر، تهران:  اداره کل موزه ها،1363.

2- آگراوال، ا.پي، مراقبت و نگه­داری اشياء موزه­اي، ترجمه زهرا راحت ورنو سفادراني، تهران : انتشارات گروه آموزش ادارة کل موزه­ ها، چاپ اول ، 1363.

3- آموروسو، ج. ج،- و. فاسينا، فرسودگي سنگ و حفاظت از آن، ترجمه دکتر رسول وطن­ دوست، تهران : انتشارات ميراث فرهنگي،1377.

4- اسشومر، پي­ير، مديريت موزه ­ها، ترجمه عبدالرحمن اعتصامي صدر، تهران:  اداره کل موزه­ها،1363.

5- انبار آثار باستاني موزه هريتج انگلستان، شمال يورکشاير، ترجمه ا. نيک ­فرجام، گزارش ماه نشريه داخلي سازمان ميراث فرهنگي، شماره8 ، تهران: تيرماه1379، صص24-21.

معماری موزه به­ وسیلۀ هنر

معماری موزه به­ وسیلۀ هنر

ساختمان­ های موزه­ های سنتی امکانات محدودی را برای معرفی هنر معاصر در اختیار دارند، در نتیجه بررسی برای انواع جدیدی از معماری معاصر برای ایجاد جایگاهی برای هنر معاصر اهمیت زیادی پیدا می­ کند. در این ارتباط، باید معنای خود معماری نیز تعریف شود. معماری در خلق فضایی برای هنر معاصر در میان رشته­ های دیگر نقش مهمی ایفا می­ کند، و برای انجام این کار باید در جایگاهی میانی که قطعیت ندارد، ساکن شود.

هنر معاصر نیازمند نوعی فضای کاری است که اساساً با فضاهای موجود ناسازگار است، فضایی متفاوت، چند بُعدی، واقعی و در عین حال تخیلی. هنر تمامی امکانات ابعاد زمانی و مکانی را به خود اختصاص می دهد:  مفاهیمی همچون هم زمانی، تجزیه، هم کناری، افتراق، ناهمگنی، ناپیوستگی، باقی­ مانده، همانندسازی، اثر التقاطی، جانشینی، سردرگمی، مادیت­ زدایی فقط بعضی از مفاهیمی هستند که آن هم زمانی که کاری به­ عنوان هنر ارئه می­ شود، به­ کار گرفته می­ شوند، این کارهای هنری کدها را از تئاتر به رقص و نمایش تصویری به نمایش واقعی یا برعکس تبدیل می­ کنند. هنر گذرا، هنر ذهنی، هنر آشپزی، تاسیسات، اجراها، اتفاقات و   نقاشی­ های متحرک نمونه­ های کمی از این انواع هنر هستند.

معرفی فیلم ­های سینمایی، ویدئو و کامپیوتر به موزه رویدادهای زمان ـ فضای چندگانۀ یکپارچه­ ای را ایجاد می­ کند که در زمان­ه ای متفاوت به وقوع می­ پیوندد. ما در این­ جا از گرامر جدیدی صحبت می­ کنیم که انواع متفاوتی از منطق و حساسیت­ های هنری را نیاز دارد. منابع و دسته­ بندی­ های عادی مثل زمان و مکان عمیقاً دگرگون شده است. این عوامل به­ وسیلۀ شتاب زمان و هم زمانی اتفاقات پایدار شده­اند. هنر راهی برای ابراز احساسات بی­ثباتی شده است.

 موزه­ها درگیر این گونه حالت­ های جدید هنری شده­اند: این صحنه­ نگاری ­های خاص قادر به معرفی واقعیت­هایی که به صورت همزمان در زمان­ ها و فضاهای مجازی ایجاد می­ شوند و به شکل های هنری متفاوت در کنار هم قرار می­ گیرند. فضاهای بازی در فیلم و ویدئو بزرگ شده­ اند مانند حافظۀ کسانی که به صداها و موسیقی گوش می­ دهند.

بنابراین فضای نمایش هنر معاصر در تقاطع­ های زمانی ظاهر می­ شوند. ابعاد مکانی ـ زمانی مجازی توسط ویدئو، فیلم، رقص، موسیقی، صدا و نور در کار هنر تعدادی جهان کوچک ایجاد می­ کند، در نوعی شیزوفرنی مکانی ـ زمانی که این حس را به تماشاگر می­ دهد که برای یک لحظه از دست رفته است.

کارهای هنری معاصر فضاهای مورد نیاز خود را از کدهای تولید شده از تصاویر دیداری و شنیداری می­ سازند. به این دلیل همۀ انواع فضاهای متفاوت مانند کتابخانه­ ها نگارخانه ­ها، ایستگاه ­های قطار، رستوران­ ها، میدان­ ها، استخرها، برکه­ ها، پارک ­ها و دیگر فضاهای عمومی می­ توانند فضایی برای نمایش باشند.

 فضای جدید معماری، جایگاه میانی از فضای معماری، شهری و رسانۀ جمعی فراتر می­ رود. این فضای "دیگری" است، که ابعاد آن هنوز ناشناخته مانده­اند. این فضا دیگر فضایی پایدار، منحصر به فرد، سع بًعدی، ممتد، عینی و مکانی نیست. بلکه تبدیل به فضایی شده است که بیش از سه بُعد دارد، تعاملی، متعدد، ناهمگن، غیر ممتد و ذهنی است، این فضای معماری جدید برای هنر معاصر است.

 

 

منبع: مولر، میلاگروس، به هم ریختگی معماری به وسیلۀ هنر، خبرنامۀ ایکوم ایران، دورۀ جدید، شمارۀ اول، شمارۀ پیاپی23، ص9.

موزه يك رسانه اجتماعي

 

شما واژه رسانه را بارها شنيده باشيد يا در مكالمات روزمره از آن و يا تركيباتي از اين واژه با كلمات ديگر مثل رسانه­هاي تصويري، رسانه­هاي گروهي، رسانه­هاي نوشتاري و... كه همۀ اين­ ها يك چيز را تداعي مي­ كنند و آن نقش واسطه ه­اي و ارتباطي است. رسانه ها همانند پلي عمل مي­ كنند بين دو وجه و دو حالت يا دو موضوع كه نياز به يك مبدل و انتقال دهنده باشد. رسانه، رساننده است و در اين­ جا منظور پيام است، از گوينده به شنونده، از هنمرمند به مخاطب از سازنده به مصرف كننده و از گذشته به حال.

حال علاوه بر رسانه­ هاي شناخته شده و معروف درصدد هستيم رسانه اي ديگر در جامعه معرفي كنيم به نام موزه، موزه نيز يك رسانه و ارتباط دهنده است بين گذشته حال و آينده، رسانه ­ها معمولاً بر كيفيت پيام تأثير دارند و تأثيرشان آن­ قدر زياد و مهم است كه گاهي، در درست دريافت كردن و درك صحيح پيام اشتباه رخ مي­ دهد و اين امر ضرورت حساسيت و انتخاب درست رسانه را براي ما روشن مي­ كند.

رسالت موزه­ ها نيز يك رسالت رسانه­اي است كه پيام يعني منظور و مفهوم از اشياء به مخاطب يعني بازديد كننده يا پژوهشگر آثار هنري، علمی و تاريخي مي­ رسد. حال اين پرسش مطرح مي­ شود كه اين رسانه (موزه) چگونه مي­ تواند به درست­ ترين حالت پيامش را به مخاطب برساند؟ موزه چگونه مي­ تواند پيامي كه از اعماق تاريخ دارد به زمان حال و زبان قابل درك به گوش مخاطب برساند؟ چگونه مي­ تواند اين رابطه را برقرار سازد؟

پاسخ دادن به اين پرسش­ هایی از اين دست يكي از گوشه­ هاي عملكرد موزه­ ها را در جامعه روشن مي­ كند و آن­ را باید در ویژگی رسانه ای بودن موزه جستجو کرد.

دست ساخته­ هاي هنري معمولاً بيشترين سوژه موزه­ ها هستند و در اين ميان آثاری که گرد  تاريخ بر آن­ ها نشسته بيشترین تعداد را تشکیل می­دهند.

وجود چنين مجموعه ­هاي عظيمي، گنجينة هنر، انديشه و علم بشري در يك جا غنيمتي بزرگ براي اهل فن و هنر است، چرا كه با ديدن و درك آن­ ها از آن­ ها الهام گرفته و براين گنجينه ه­ای كه ميراث بشري است چيزي نو اضافه مي­ كند و در حقيقت موزه باعث و باني الهامات جديد بشري و تفسيرهاي تازه و   قرائت­ هاي جديدي از مفاهيم كلي بشري و همچنين تلاش انسان براي بهبود زندگي اجتماعي است.

پس موزه پيام گذشتگان ما و هنرمندان را که در قالب اشیاء بیان شده و به صورت درآمده­اند را به مخاطب يعني انسان­ ها و به ­طور خاص هنرمندان و انديشمندان در عصر حاضر مي­ رسانند و آن­ ها نيز با انديشه و تلاش چيزهاي نو از مفاهيم و صور گوناگون به آن­ ها مي­افزايند و بر اين ذخيرۀ عظيم بشري اضافه مي­كنند تداوم اين چرخه يعني از موزه به هنرمند و از هنرمند به موزه، نقش       رسانه ه­اي موزه را دوچندان مي­ كند.

 

 

موزۀشهر

                                          

فکر اولیه موزه شهر از این پرسش شروع شد که شهرها و مناطقی که کمتر به مقولات فرهنگی، گردشگری و یا تفریحی پرداخته شده است .چگونه می‌توان در آنجا مراکز فرهنگی ـ تفریحی طراحی و ایجاد نمود. یکی از پیشنهادها طرحی و اجرای موزه شهر است.

موزه شهر در واقع مکانی خواهد بود برای شهرها و مناطقی که مراکز فرهنگی ـ تاریخی درآنجا کم است و دسترسی مردم  به آن­ها مشکل می‌باشد. موزه شهر هم‌چنین این امکان را برای شهروندان شهرک‌های تازه سازه فراهم می‌نمایند تا آن­ها به راحتی بتوانند از امکانات آنجا استفاده کنند.

در این شهرها برای بهره‌مندی بیشتر مردم از امکانات موزه درجهت شناخت شهر و منطقه از چشم اندازه‌های مختلف می‌باشد که بخشی از نیازهای فرهنگی ـ تفریحی مردم آن شهر را بر طرف می‌کند.

در این موزه‌ها به معرفی، شناخت و مطالعه در یک محدوده جغرافیایی خاصی پرداخته می‌شود که این محدوده تعریف شده‌است. و مطابق با معیارهای جغرافیای کشور می‌باشد.

فضایی که برای این منظور در نظر گرفته می‌شود متغیر است، زیرا که امکان توسعه موزه در آینده وجود دارد و نیز با توجه به ابعاد گوناگون و گسترده موضوعات مطرح شده در این امر بیشتر ملموس می‌شود. در این صورت موزه شهر با معماری و چیدمان خاص طراحی و اجرای می‌شود.

با توجه به مطالب گفته شده، موزه شهر علاوه براین‌که مکانی تفریحی است، جایی برای ارائه مدارکی از گذشته شهر و مردم آن و نیز شواهدی ازحال و آینده مردم و شهر خواهد بود به‌طوری که می‌توان افق های چند سال آینده شهر را از دیدگاه‌های توسعه اقتصادی و فنی و نیز رشد فرهنگی و بافت جمعیتی در موزه به خوبی در معرض دید مخاطبان قرار دارد.

پس این امکان برای موزه فراهم است که با استفاده از اطلاعات و داده‌های وضع موجود، کلیاتی از برنامه‌ها درآینده را متصور شد، و آن­ها را درموزه شهر به نمایش گذاشت.

موزه شهر این امکان را برای بازدیدکنندگان بومی و اهلی شهر مهیا می‌کند، تا آن­ها از داشته‌های شهر و منطقه خودآگاه شوند.و نیز موقعیت منطقه و شهرخود را نسبت به مناطق هم‌جوار از دیدگاه‌های مختلف مورد ارزیابی و سنجش قرار دهند.

شهروندان و مخاطبان موزه گذشته خود و شهرشان و نیز سیر تحولات شهر، بافت جمعیتی ـ قومی و نیز موضوعات مردم‌شناسی را در موزه می‌آموزند.

روز جهانی موزه

روز جهانی موزه

گسترش موزه­های دنیا و همكاری همه جانبۀ علمی، فرهنگی و صنعتی ِ فیمابین، در جهت دستیابی به اهداف فرهنگی از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بین­المللی و تدوین برنامه­هایی مؤثر است كه دارای خطوط اساسی همكاری مشترك و دو جانبه بین مردم و موزه ها در سطح جهانی باشد. بر اساس همین عقیده، در قطعنامۀ شمارۀ پنج ِ دوازدهمین مجمع عمومی كمیته ی بین المللی موزه ها ایكوم (ICOM) كه در 28 مه 1977 میلادی درمسكو برپا شد، روز 18 مه برابر با 28 اردیبهشت به عنوان روز جهانی موزه­ها اعلام شد  و از آن سال در روز یاد شده در همه كشورهای عضو ، مراسمی به مورد اجرا گذاشته می­شود.

روز جهانی موزه

روز جهانی موزه

گسترش موزه­های دنیا و همكاری همه جانبۀ علمی، فرهنگی و صنعتی ِ فیمابین، در جهت دستیابی به اهداف فرهنگی از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بین­المللی و تدوین برنامه­هایی مؤثر است كه دارای خطوط اساسی همكاری مشترك و دو جانبه بین مردم و موزه ها در سطح جهانی باشد. بر اساس همین عقیده، در قطعنامۀ شمارۀ پنج ِ دوازدهمین مجمع عمومی كمیته ی بین المللی موزه ها ایكوم (ICOM) كه در 28 مه 1977 میلادی درمسكو برپا شد، روز 18 مه برابر با 28 اردیبهشت به عنوان روز جهانی موزه­ها اعلام شد  و از آن سال در روز یاد شده در همه كشورهای عضو ، مراسمی به مورد اجرا گذاشته می­شود.

روز جهانی موزه

روز جهانی موزه

گسترش موزه­ های دنیا و همكاری همه جانبۀ علمی، فرهنگی و صنعتی ِ فیمابین، در جهت دستیابی به اهداف فرهنگی از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بین­المللی و تدوین برنامه­هایی مؤثر است كه دارای خطوط اساسی همكاری مشترك و دو جانبه بین مردم و موزه ها در سطح جهانی باشد. بر اساس همین عقیده، در قطعنامۀ شمارۀ پنج ِ دوازدهمین مجمع عمومی كمیته ی بین المللی موزه ها ایكوم (ICOM) كه در 28 مه 1977 میلادی درمسكو برپا شد، روز 18 مه برابر با 28 اردیبهشت به عنوان روز جهانی موزه­ ها اعلام شد  و از آن سال در روز یاد شده در همه كشورهای عضو ، مراسمی به مورد اجرا گذاشته می شود.

موزة مردم شناسي

مقدمه:

علم مردم شناسي بر پايه مطالعاتي استوار است كه در درون گروه يا جامعه معين دربارة مسائل و روابط اجتماعي و نهادهاي سنتي انجام مي گيرد، يك مردم شناس با اقامت طولاني و مستمر در بين گروه يا جامعه مورد مطالعه و با استفاده از روش هاي مطالعه مستقيم كه مشاهده و مصاحبه و غيره است، نخست به ثبت و ضبط ديده ها و شنيده هاي خود مي­پردازد كه به اين عمل مردم نگاري گويند. سپس به تجزيه و تحليل مي نشيند تا به كشف روابط دروني و جريان كاربردي هريك از آنها برسد.

موضوع علم مردم شناسي فرهنگ است. فرهنگ يعني همة آثار انساني و به عبارتي هر آنچه توسط انسان ساخته مي شوند و به وجود مي آيد. فرهنگ سه جزء اصلي دارد كه شامل عنصر فرهنگي، تركيب فرهنگي و حوزة فرهنگي مي شود. عنصر فرهنگي كه كوچكترين جزء قابل تعريف فرهنگي است، تركيب فرهنگي هم از مجموعة عناصر فرهنگي كه داراي كاركردهاي همسو باشند تشكيل مي شود و حوزة فرهنگي از عناصر و تركيب فرهنگي به وجود مي­آيد كه داراي بُعد جغرافيايي و مكاني است. اين سه جزء فرهنگ هر كدام مي تواند موضوعي مفيد براي طرح و ارائه در موزة مردم شناسي باشند.

از موضوعات مهم در آماده و ارائه يك موزة مردم شناسي مي توان نام برد. معتقدات، آداب و رسوم، زبان معيشت، مسكن، فنون، هنرها، خوراك، پوشاك و ساير جنبه هاي زندگي در جوامع مختلف خصوصاً ايران هستند.

مناطق و حوزه هاي جغرافيايي متعدد و متنوع كه در سرتاسر كشورمان پراكنده است مي­تواند موضوعات را بيشتر و گسترده­تر كند، حوزه­هايي چون كوهستاني (زاگرس و البرز)، كويري، مناطق جنگلي، سواحل شمالي و جنوبي و مردم مناطق دشتهاي سرسبز همه از جمله موضوعاتي هستند براي تحقيق و ارائه در موزة مردم شناسي.

موزه هاي مردم شناسي را مي توان به طور كلي دو دسته به حساب آورد.

1- موزه هاي مردم شناسي ملّي كه اشياء از اقسانقاط كشور جمع­آوري شده و به صورت موضوعي كنار هم چيده و جمع شده اند، اشياء بر مبناي بار فرهنگي مشتركي كه دارند و در مجموعه هاي متعلق به مناطق فرهنگي مختلف صورت مي­گيرند، ارائه مي شوند. علاوه بر ارائه و معرفي مستقل هر شيئي، در مجموع يك كار مقايسه اي به عمل مي­آيد.

2- موزه هاي بومي، اين موزه ها داراي حوزه و بعد مكاني خاص و تعريف شده اي هستند و اشياء آن بيانگر جنبه هاي مختلف زندگي در يك جا هستند و متعلق به گروه انساني خاصي هستند.

با توجه به اينك انسان محور اصلي موضوعات موزه هاي مردم شناسي است به نظر مي رسد كه مراحل مختلف زندگي يك انسان و اشياء و ابزار مورد استفاده او و همچنين مراسمات و آداب و سنن كه يك انسان در زمان خاصي انجام مي دهد نيز مي تواند موضوعي مناسب براي چيدن و ارائه در يك موزة مردم شناسي باشد.

اشياء موزة مردم شناسي

اشياء و صحنه سازي براي اشياء بايد مربوط به زمان پيش از صنعتي شدن انسان باشد و از نظر تاريخي هم عصر نباشد تا بتوان به عنوان سندي محكم از آن براي مطالعات و پژوهشي استفاده كرد. براي ارائه يك شئي در موزة مردم شناسي بايد كاربرد و مكان استفاده آن را شناخت و بررسي كرد.

نحوة ارائه اشياء در موزة مردم شناسي

با توجه به موضوعات فراوان در اين رابطه مي توان به طور مثال طريق معيشت را موضوع براي معرفي اشياء در موزة مردم شناسي در نظر گرفت و طريقه ارائه اشياء را نشان داد.

در كشور ما، شغلهايي مانند كشاورزي، دامداري، صيادي و تجارت بيتر ديده مي شده و ملموس تر بوده است در كشاورزي سه مرحله كاشت، داشت و برداشت براي هر نوع كشتي و در هر منطقه­اي وجود دارد لذا تقسيم بندي ابزاري و مراسمات مربوط به آن مي تواند هم در موزه هاي ملي و هم در موزه هاي منطقه­اي ارائه و به نمايش گذاشته شود.

مكان براي موزة مردم شناسي

استفاده از بناهاي تاريخي براي اهداف گوناگون در كشور ما وجود دارد كه بهترين و مناسبترين كاربري آن موزة مردم شناسي است. بناهايي كه خود جزيي از اشياء مردم است بهتر مي تواند ارتباط برقرار كند با اشياء مردم، از جمله بناهاي مناسب براي موزة مردم­شناسي، حمامها، كاروانسراها، بازارها، خانه­ها، كاخها و ساير مكانها هستند، از مساجد و ساير بناهاي مذهبي نيز مي توان موضوعات و اشياء مذهبي را به نمايش گذاشت.

هر فضاي معماري كه بوجود آمده نمايانگر نيازي و برآوردن احتياجي از انسان بوده كه ما مي توانيم با استفاده از آن فضا و اشياء موجود در آن واقعيتهايي از انسانهاي گذشته بدست آوريم و به نمايش بگذاريم.

اهداف موزة مردم شناسي

جامعه شناسي به لايه هاي روي و ظاهري جامعه مي­نگرد و ابعاد گوناگون زندگي ظاهري انسان را در نظر دارد. ولي مردم شناسي به لايه هاي زيرين جامعه مي نگرد.

موزة مردم شناسي مي تواند پايگاه محكمي براي تحقيقات مردم شناسان، جامعه شناسان و ساير انديشمندان باشد، خصوصاً موزة هاي محلي و منطقه­اي در كشف رازهاي نهفته مناطق مختلف كمك حال انديشمندان خواهند بود. با مطالعه دقيق در احوال اين موزه ها مي توانند در حل مشكلات اقتصادي، سياسي و اجتماعي هر منطقه اي گام برداشت.

برقراري ارتباط بين فرهنگ هاي مختلف و يا به عبارت ساده تر ارتباط بين مردم، وظيفه موزه هاي مردم شناسي است كه با توجه به فشارهاي مختلفي كه از هر سو به مردم وارد مي شود و آنها را از گذشته و زندگي آرام گذشته خود دور مي سازد با ديدن اين اشياء و ياد خاطرات خوش آن مي تواند تسكيني بر دردهاي انسان باشد و براي رسيدن به دنيايي آرام و عاري از هرگونه كينه و نفاق كوششي كند و رفاه و آسايش را براي همه بخواهد و حق همه بداند.

كرم ميرزائي خرداد 79

 

 

 

 

 

 

 

 

موزه فرهنگ نان آلمان

  

موزه فرهنگ نان به عنوان یک موزه منحصر به فرد، محل نگاهداری و نمایش آثاری است متعلق به تاریخ 6000 تولید نان به عنوان یک بنیاد غیر قابل جایگزین در ادامه بقای بشر که تحول و تغییر آن در فرهنگ و تمدن انسان نیز نشان می‌دهد.

" موزه فرهنگ نان" در سال 1955 در کشور آلمان به عنوان "موزه نان آلمان" ایجاد شد و در سال 2002 به نام موزه فرهنگ نان تغییر نام داد.

ایده اولیه شکل‌گیری و ایجاد این موزه به دهه  50 و همکاری و تلاش یک پدر و پسر به نام "ایسلن" باز‌می‌گردد که نخستین نمایشگاه دائمی نان را در سال 1960 برگزار کردند. این اولین‌بار و برای چندین سال تنها موزه از نوع خود درجهان بود.

این موزه با نمایش آثار خود در 50 سال گذشته  کوشیده است تا نشان دهد که چگونه روش‌های تهیه وپخت نان طی سال‌ها و قرن‌ها تغییر کرده و متحول شده‌است. همچنین می‌کوشد تاریخ و اهمیت تاریخی و اجتماعی نان را در فرهنگ و ادامه بقای بشر نشان دهد.

این موزه دائمی به نمایش" رابطه انسان و نان" اختصاص دارد و نشان می‌دهد که نان به دلیل اهمیت حیاتی آن برای ادامه بقای انسان نمادی از فرهنگ و تمدن و نیز نمادی از خود زندگی است

برخلاف تصوری که احتمالاً در ذهن متبادر می‌شود، دراین موزه نان بخودی خود بخشی از مجموعه‌های به نمایش درآمده نیست بلکه بنیاد فکری و ایده اصلی بانیان این موزه این بوده است که نان هرگز یک اثر هنری یا شی تزیینی نیست بلکه ماده‌ای خوراکی است که روزانه باید به گونه‌ای تازه پخته و تهیه شود.

موزه و نمایشگاه دائمی نان پس از پدر و پسر،  از سال 1991 تا سال‌ها تحت حمایت مالی" بنیاد ایسلن "که موسسه‌ای خیریه بود، قرار داشت و همزمان محل این موزه به یک ساختمان تاریخی در"سالزتیدل" منتقل شد، که ساختمانی چند طبقه واقع در مرکز" اولم" بود. درآنجا این موزه آراسته و تکمیل شد و در سال 2004 موفق شد یک میلیون توریست را بخود جذب کند.

با استقبال زیاد توریست‌ها و شهرت این موزه در سال 2005 همزمان با برگزاری جشن پنجاهمین سالگرد این موزه نمایشگاه دائمی جدیدی برای آن ایجاد شد.

این موزه دارای بیش از 18000 اثر تاریخی است که 700 اثر آن به طور دائمی در نمایشگاه و در معرض دید علاقمندان قرار دارد. این مجموعه که بیش از 30 نوع شی متفاوت را پوشش می‌دهد، رکورد تلاش‌های فرهنگی را برای ارزش‌گذاری و نشان دادن اهمیت نان برای نوع بشر شکسته است.

درکنار همه این اشیا، کتابخانه‌ای ویژه و تخصصی نیز در کناراین موزه ایجاد شده که با برخورداری از 6000 کتاب و آرشیو آثار و عکس‌ها و اسناد مختلف این مجموعه و موزه تاریخی را کامل می‌کند. این موزه دارای دو بخش است

بخش های موزه:

 بخش نخست نمایشگاهی دائمی با عنوان "از دانه غلات تا نان"

 این بخش نمایشگاهی دائمی با عنوان "از دانه غلات تا نان" است که 6 هزار سال تاریخ تهیه و پخت نان از مراحل آغازین کاشت و رشد غلات تا جنبه‌های مختلف کاشت و تولید و پرورش این محصولات کشاورزی تا تهیه آرد و انواع اسیاب‌ها و خشک کردن و حتی انواع اجاق و تنورهای ویژه پخت نان ازعصر سنگ تا روزگار کنونی را دربر می‌گیرد.

همچنین برخی کارهای مهم و جنبه‌های هنری در نقاشی و یا حتی اشکال مجسمه‌سازی که در سال‌های اخیر توسط برخی هنرمندان نظیر "برگوهل" و "هکل "و "پشتاین" انجام شده و نیز انواع روش‌های هنری دیگر مدل‌ها و فیلم‌های مربوط به روش‌های مرتبط با تکامل روش‌های تولید، طعم دادن و آماده‌سازی نان در این بخش نمایش داده می‌شود.

درعین حال برخی آثار شاخص هنری و تاریخی همانند ظرف‌های نقره‌ای به سبک‌های تزیینی بسیار زیبا از مواد شیشه‌ای و سرامیک و همچنین برخی آثار و شواهد مربوط به زندگی نانوا و اصناف وابسته به آن نظیر آسیابان‌ها و نحوه و شرایط زندگی‌شان و دشواری‌ها یا مقتضیات زندگی آن‌ها را نشان می‌دهد.

بخش دوم نمایش "رابطه انسان و نان:

این بخش موزه دائمی به نمایش "رابطه انسان و نان" اختصاص دارد و نشان می‌دهد که نان به دلیل اهمیت حیاتی آن برای ادامه بقای انسان نمادی از فرهنگ و تمدن و نیز نمادی از خود زندگی است.

این تصادفی نیست که نان در برخی آیین‌های دینی و مناسک مذهبی نقشی مرکزی دارد. نکته‌ای مهم که در نقاشی‌ها و تصاویر قدیم و جدید هنرمندان و نیز در بیشتر فرهنگ‌ها با استفاده از انواع ظرف‌ها و اشیا تشریفاتی محترم نگاه داشته شده نیز آشکار است.

درمقابل، کمبود نان در تاریخ بشر مترادف با کمبود مواد غذایی به طورکلی و به دلایل مختلف است. خواه عامل آن قحطی ناشی از تغییرات آب و هوایی و کاهش محصولات کشاورزی باشد یا جنگ و مهاجرت و مانند آن، که به هر روی تاریخ قحطی بخش مهمی از تاریخ بشر از مصر باستان تا‌کنون بوده و مقوله ناامنی جهانی غذا را واقعیت می‌بخشد.

این بخش، نمایشگاهی نیز از آثارهنری مختلف در دوره‌های مختلف از "گئورگ فلگل" گرفته تا "ماکس بکمن" و "پابلو پیکاسو" و" سالوادور دالی "و آثار دیگرهنرمندانی که به نان مرتبط است، به علاقمندان ارائه می‌کند.

 میترا اسدنیا

http://www.chn.ir

 

 

ادامه نوشته

مخاطب شناسي در موزه

هدف بزرگ موزه­ها شناسايي و تاريخ ارائه اشياء و اطلاعات كشف شده در مورد آن ها و همچنين ايجاد ارتباط با مفاهيم و يافته­ها است كه در اين ميان ايجاد پل ارتباطي بين يافته­ها و  دانسته­هاي باستان­شناسي و يا هنري با مخاطب برعهدة راهنماي موزه است. راهنماي موزه در مرحله اول با شناخت مخاطب خود الگوهاي معرفي شده و امتحان شده را با اجراء در مي­آورد. اينكه مخاطب با چه دانسته­هايي به موزه آمده و هدف او از بازديد از موزه چه است. براي راهنما مهم است، تا بتواند اصلاحات و دانسته­هاي خود را به مخاطب انتقال دهد پس در اين مرحله راهنما شروع به سؤال پرسيدن از مخاطب مي­كند، پیش از اين­كه مخاطب و بازديدكننده از راهنما سئوال كند.

ميزان آگاهي­هاي هر فرد از موضوع و يا موضوعات به نمايش گذاشته شده در موزه به اين طريق استخراج مي­شود و يا به اصطلاح ضلع اصلاحات مي­شود، در مرحله دوم است كه با روش ويژه مخاطب خود كه راهنما آن را دريافت كرده است به جايگزيني اطلاعات و يا بازسازي آنها به مخاطب مي­شود. اين عمل براي افراد مختلف زمانهاي مختلف نيز مورد نياز است. به عبارتي ارائه اطلاعات و يا جايگزيني اطلاعات و دانسته­هاي نو در مورد افراد، با توجه به شخصيت هر فرد زمان خاص خود را تلف مي­كند.

ايجاد نياز در سوال و يا سوالي كردن موضوع در موزه و تالارهاي نمايش بسيار مهم است چيزها و ابزاري كه غريب هستنند و يا علائم و نشانه­هايي كه به كار برده شده­اند، نشانه­هاي سوال ساز اهميت فوق­­العاده­اي در مخزن دارند، چون كه اين نشانه ها اولين گام در ايجاد ارتباط بين مخاطب و راهنما است. راهنما كه پل ارتباطي بين اشياء و مخاطب است. با تسلط بر شيوه­هاي بيان و همچنين اطلاع كافي از شئي به معرض و ارائه آن مي­پردازد.

راهنما موزه هيچ­گاه بر قطعيت مطلب اصرار نمي­ورزد و با تعصب به يافته­هاي باستان­شناسي و يا نظريات ديگر و اجازه اظهار نظر را به بازديد كننده بدهد و او را در ايجاد ارتباط باشي و اثر آزاد بگذارد و براي كشف و شهود و يا اطلاعات بدست آورده احترام بگذارد. اين مهم، حس اعتماد متقابل را ايجاد مي­كند و يكي از نشانه هاي درستي رفتار راهنما در ارائه اطلاعات به مخاطب است.

 بازديدكنندگان موزه از لحاظ سني متفاوتند، همان­طور كه از لحاظ دلايلشان براي بازديد از موزه با يكديگر فرق دارند. گروههاي مدرسه­اي از كلاس­هاي كودك گرفته تا سالهاي آخر دبستان، امروزه از بازديدكنندگان مهم موزه هستند. بازديد اين گروه هاي دانش­آموزي ممكن است به درس فهم كارهاي هنري از طريق روش­هاي آموزش منتج شود كه نگاه كردن، احساس كردن، سؤال كردن و كشف روابط جديد در ميان ايده­ها و اشياء را تشويق مي­كنند. محيطي كه پاسخ­هاي روحي و رواني و عقلي شخص را پرورش داده و همچنين از خلاقيت حمايت كند. آموزش دهندگان در موزه مي­توانند اين تعادل را از طريق برنامه­هاي تنظيم شده مناسب تقويت كنند. اين نوع ديدگاه نسبت به آموزش كه دانش­آموزان را دعوت به كشف شخص و فعاليت خلاق مي­كند كاملاً مناسب براي موزه است و به بازديدكنندگان در تمام گروه هاي سني كمك مي­كند احساس خودماني در موزه هنر داشته باشند و آموزش مداوم و مادام­العمر در رابطه با هنرها و فرهنگ­هاي دنياي ما را ايجاد مي­كند.

 

کتاب­شناسی

1-  فعاليت فرا موزه­اي در مدارس- موزه­ها شماره 12- پياپي 33)

2-  نشريه داخلي مركز گسترش آموزش­هاي هنري، اسفند 1382، فروردين 1383.ص 5

 

 

چالش­ های رودروی موزه منطقه ای کویر در استان یزد

تعریف موزه منطقه­ ای: بر اساس تعاریف سازمان میراث فرهنگی موزه منطقه ای به موزه ای گفته می شود که از نظر محتوا و مخاطب فراتر از مرزهای استانی بوده و یک منطقه فرهنگی (به لحاظ مردم شناسی، باستان شناسی، هنر و ...) را در بر می گیرد. این موزه ها به معرفی مردم شناسی و باستان شناسی، تاریخ شهر، فرهنگ، تمدن و... ( از نظر مادی و معنوی) در منطقه می پردازد.

ویژگی مکانی موزه منطقه­ ای: این در حالی است که به باور کارشناسان موزه ها باید در درون یا نزدیک به بافت های تاریخی ساخته شوند تا گردشگران در کنار بازدید از بافت و خانه ها و بناهای تاریخی از نزدیک مجموعه اشیای تاریخی مرتبط را نیز از نزدیک ببینند، با این حال قرار گرفتن این موزه در یک محل صنعتی و غیر مرتبط با بافت تاریخی، با مشکلات خاصی که شهر های صنعتی به لحاظ آلاینده های صوتی و غیره دارند به نظر می رسد با این مکان یابی غیرکارشناسی موزه منطقه ای کویر را از هم اکنون باید جزو موزه های کم بازدید و منزوی برشمرد.

موزه­های منطقه­ ای ایران: بر همین اساس این سازمان مصوب کرد که 9 موزه منطقه ای شامل دو موزه منطقه ای آذربایجان ویژه استان های شرقی و غربی، موزه منطقه ای اصفهان، موزه منطقه ای بزرگ خراسان رضوی،موزه منطقه ای فارس، موزه منطقه ای خوزستان، اکو موزه شمال ،موزه منطقه ای هگمتانه و موزه منطقه ای کویر برای پوشش همه استان های کشور ساخته شود.

موزه منطقه­ ای کویر در استان یزد:  در این میان موزه منطقه ای کویر که قرار است محلی برای نمایش آثار تاریخی و فرهنگی و خصوصیات منطقه ای 7 استان کویری کشور باشد در مرکز یک شهر صنعتی در حال ساخت است، مکان یابی و آغاز ساخت این موزه بزرگ منطقه ای در سال 88 توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد انجام و نهایی شد. این محل در نزدیکی پل الغدیر یزد و در یک شهر صنعتی واقع است .

موزه منطقه‌ای یزد با زیربنای 14 هزار متر مربع با اعتباری بالغ بر 140 میلیارد ریال در حال ساخت است تا پایان سال 91 افتتاح می‌شود.

 این موزه به منظور معرفی استان های کویری از لحاظ باستان شناسی، مردم شناسی و زیست محیطی و ارائه تعریف جامع از منطقه ایجاد خواهد شد. موزه‌ها فقط به عنوان فضای ارائه دهنده آثار به جا مانده از گذشتگان نیستند، بلکه فضایی زنده هستند که می‌توانند مفاهیم میراث فرهنگی را با تعابیر و مفاهیم عملی وکاربردی در گروههای سنی و جامعه هدف مختلف معرفی می کنند.

چالش­ های رودروی موزه منطقه ای کویر در استان یزد: ساخت موزه منطقه ای کویر موزه منطقه ای کویر در استان یزد، به فاصله ای دور از شهر یزد و در نزدیکی شهر اشکذر در یک شهر صنعتی در حال ساخت است. در نزدیکی محل ساخت این موزه یک پایانه باربری خودروهای سنگین، یک کوزه پزخانه ساخت سفال و آجر، یک پادگان نظامی، یک نیروگاه و یک مجتمع خدمات بین راهی واقع است. این در حالی است که موزه ها باید در محل هایی مناسب و آرام و با دسترسی راحت برای علاقمندان ساخته شود. این موزه منطقه ای قرار است محلی برای معرفی و نمایش آثار تاریخی به دست آمده از هفت استان کویری کشور باشد.

 این در حالی است که نگاهی به محل ساخت بزرگترین و معروف­ترین موزه­های جهان نشان می دهد همه این موزه ها در مرکز شهری و با بهترین دسترسی های در نزدیکی بافت های تاریخی ساخته شده اند، موزه منطقه ای کویر در استان یزد اما در نزدیکی یک پایانه باربری خودروهای سنگین ، یک کوزه پزخانه ساخت سفال و آجر ، یک پادگان نظامی ، یک نیروگاه و یک مجتمع خدمات بین راهی ساخته شده است.

منبع:

http://www.chn.ir

 

 

 

معماری موزه

معماری موزه

از دیرباز، موزه‌داران با به خدمت گرفتن معماران دارای نام‌های بزرگ، در پی خلق ساختمان‌هایی شاخص و ماندگار، برای نگهداری مجموعه‌هایشان، بوده‌اند. شاید مشهورترین نمونه در این مورد، موزه اصلی گوگنهایم در نیویورک است که توسط معمار افسانه‌ای آمریکا، فرانک لویدرایت، طراحی و در سال 1959 افتتاح شد. اما از هنگامی که آی. ام. پی، با هرم‌ شیشه‌ای پیشنهادی خود برای ورودی موزه تاریخی لوور، به نوعی بنیادشکنی پرداخت و موزه گوگنهایم بیلبائو، اثر فرانک گری، کمک بی‌سابقه‌ای به شناخته شدن یک شهر گمنام اسپانیایی کرد، طراحی موزه از شأن و منزلتی بالاتر برخوردار شد.

در حال حاضر همگان پی به این واقعیت انکارناپذیر برده‌اند که ساختمان چشمگیر و گیرای یک موزه، با طراحی یکی از معماران با نام و نشان، می‌تواند به اندازه خود آثار هنری داخل موزه (یا حتی بیشتر از آنها)، نقش مؤثر و بی‌نظیری در جذب بازدیدکنندگان، داشته باشد. همین امر، شهرهای سراسر جهان، از Denver گرفته تا ابوظبی، را برای سفارش موزه‌های چشم‌نواز به ستارگان معماری، وارد رقابت با یکدیگر کرده است، به این امید که با ساخت این موزه‌ها، از یک عامل و عنصر شگفتی برای جلب توجه مردم جهان برخوردار شوند. از این‌رو، این روزها، دیگر ساخت یک موزه بزرگ، بدون برخورداری از یک طرح شاخص، باورکردنی و قابل تصور نیست و معماری موزه به بخش جدایی‌ناپذیری از تجربه بازدیدکنندگان آن تبدیل شده است.

WWW.iran-eng.com

 

موزه های برتر سال1390

موزه های برتر سال1390

جلسه شمارش آرا هيات داوران انتخاب موزه هاي برگزيده سال 1390 در مورخ 31/2/91 برگزار گرديد و نتايج زير به دست آمد.

حوزه عمراني :

موزه موسيقي : 43.5 امتياز

موزه فرش آستان قدس رضوي: 38 امتياز

غار موزه وزيري : 33 امتياز

حوزه توسعه مديريت:

موزه ملي ملك : 55 امتياز

موزه موسيقي 36 امتياز

كاخ موزه گلستان 24 امتياز

حوزه گردآوري :

موزه آيينه خانه مفخم : 49.5 امتياز

موزه موسيقي : ٤5.5 امتياز

موزه ميراث روستايي گيلان : 42.5 امتياز

حوزه حفاظت و مرمت و مستند نگاري :

موزه فرش آستان قدس رضوي و موزه موسيقي و موزه ملي ملك : 45 امتياز

موزه آيينه خانه مفخم : 43 امتياز

موزه قاجار و موزه درگز : 32 امتياز

حوزه آموزش:‌

موزه ملي ملك:  54 امتياز

موزه موسيقي : 47 امتياز

موزه هنر امام علي : 36 امتياز

حوزه شعار سال:‌موزه و خاطره

موزه موسيقي 51 امتياز

موزه ملي ملك 40 امتياز

اداره خزانه هاي موسسه فرهنگي موزه هاي بنياد : ‌34 امتياز

 

 

 

حوزه بازديد:‌

موزه كاخ رامسر :‌43 امتياز

موزه تاريخ كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان : 40 امتياز

موزه فرش آستان قدس رضوي و موزه مردم شناسي ايلام :‌32 امتياز

حوزه معرفي:‌

موزه ملي ملك : ‌60.5 امتياز

كاخ گلستان 57.5 امتياز

موزه موسيقي 51 امتياز

http://dabirinezhad.blogfa.com/post-258.aspx

 

 

 

 

 

وابستگي يا استقلال موزه ها

وابستگي يا استقلال موزه ها

موزه ها امروزه از اركان فرهنگي هر جامعه اي به شمار مي­روند، چرا كه با كاركردهاي متنوع و گوناگون خود نقش به سزايي را ايفا مي­كنند. در جوامعي كه به اين اهميت­ها پي برده­اند، جايگاه ويژه موزه را شناسايي و در پي استفاده از پتانسيل­هاي آن برآمده­اند. مديريت و اداره موزه در پيشبرد اين اهداف مي ­تواند مؤثر باشد. مديريت كارآمد همراه با برنامه­ ريزي دقيق، حساب شده به ما كمك مي­ كند تا از آن چه كه از موزه­ ها انتظار مي­ رود، مشاهده كنيم.

در اين ميان استقلال  يا وابسته بودن موزه به نهادهاي دولتي و اصولاً دولت­ها مطرح مي شود. دولت­ ها در پي شعارهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي به روي كار مي­ آيند و گاه گاه با دغدغه­ هاي فرهنگي نيز به همراه اين شعارها وارد كارزار مي شوند. بديهي است كه با توجه به ذات فرهنگ كه پويا و پايدار است با برنامه هاي سياسي همخواني ندارد و اين امر با تغيير دولت ها و به مبلغ آن تغيير انديشه ها در مورد فرهنگ كه موزه­ ها يكي از جلوه­ هاي بيروني آن است، موجب سردرگمي و اختلال در رسيدن به اهداف و برنامه­ هاي مورد نظر در درازمدت موزه ­ها مي شود.

برنامه ريزي براي توسعه، ترويج و اشاعه فرهنگ زمان­بر، طولاني مدت است از اين رو به ثمر نشستن اين اهداف نياز به صبر و حوصله دارد. در اين ميان مديريت كارآمد و آگاه به مسائل مي­تواند در توجيه برنامه ها و كوتاه تر كردن مسير آن­ها مفيد فايده باشد.

بيشتر موزه­ ها در كشور ما از حمايت مستقيم دولت برخوردار هستند. اين امر موجب مي­ شود كه موزه­ ها در پيشبرد اهداف خود به منابع مالي مطمئن و بيشتري برخوردار باشند كمك دولت­ها يا نهادهاي دولتي به موزه ها اين امكان را فراهم مي­آورد تا در توسعه، برپايي نمايشگاه ها و يا ايجاد موزه هاي نو تلاش كنند و به اهداف و عملكردهاي خود نزديك­تر شود.

اين حمايت­ها در جهت رضايت دولت­ها و در چارچوب اهداف سياسي فرهنگي آن­ها خواهد بود و اين امر بديهي به نظر مي­رسد كه موزه­ها مجري برنامه هاي كلان دولت­ ها باشند، اين امر سبب مي­شود كه يك نهاد دولتي به ما موزه نتواند با انديشه باز به اهداف خود بنگرد.

اهدافي كه بعضاً در انتقاد از سياست­هاي كلي معضلات اجتماعي و يا برخوردهاي سليقه­اي كه با موضوعات فرهنگي- هنري و يا تاريخي شده است.

موزه مكان فرهنگي است كه بايد آموزش، پژوهشي و تفريحي را براي افراد گوناگون جامعه در سطوح مختلف فراهم آورد. بديهي است كه براي رسيدن به اين مهم، صرف هزينه و تخصيص اعتبار سالانه براي آن از سوي حاميان معتبر لازم به نظر مي رسد.

 

موزه چیست؟

موزه چیست؟

موزه دار کیست؟

کارکرد موزه ها

گونه شناسی موزه ها

 

ادامه نوشته